شبكه چيست؟ نياز اصلي ايجاد شبكه مربوط به حل مساله انتقال اطلاعات به طور پيوسته ميان چند كامپيوتر مي باشد. به طور كلي و بدون بررسي تاريخي سيستم هاي شبكه هاي كامپيوتري امروزي بر چند پايه اصلي طراحي و پياده مي شوند. 1- نوع و شكل شبكه يا همان توپولوژي 2- سخت افزار كه وابسته به نوع شبكه مي باشد 3- سيستم هاي عامل و سيستم هاي مديريت شبكه مفهوم شبكه شبكه كامپيوتري مورد بحث ما از چند استاندارد انتقال اطلاعات, سخت افزار و اتصلات تشكيل شده است كه به طور كوتاه از اين قرارند: 1- طرح شبكه يا توپولوژي: معمولاً به عنوان ستاره اي شناخته مي شود (نوع بسيار ساده آن لينك دو به دو است. 2- پروتوكل: استاندارد انتقال اطلاعات در شبكه كه به وسيله موسسه استاندارد IEEE به نام TCP/IP شناخته مي شود. اين پروتكل, پروتكل اصلي در شبكه اينترنت بوده و بهترين, پربازده ترين پروتكل با قابليت رديابي (مفهوم رديابي مربوط به بخشي از بسته هاي اطلاعاتي است كه آدرس نقطه ارسال و مقصد و ديگر مقادير كه به عنوان شناسه بسته مطرح مي شوند, مربوط مي گردد) و مسيريابي (گاهي به عنوان جادوي اين پروتكل و علت اصلي موفقيت آن مي باشد كه امكان به وجود آمدن شبكه هاي بزرگ كامپيوتري را به وسيله انتخاب بهترين راه عبور در يك شبكه گسترده براي رسيدن به مقصد ايجاد مي كند) مي باشد. از مشخصه هاي اين نوع پروتكل كه تنظيمات خاص پارامتريك را در دستگاه ها ايجاد مي كند: IP – Subnet Mask – Broad cost – Gateway – DNS و پارامترهاي ديگر كه خارج از بحث مي باشد. در توضيح اين پارامترها: 1- IP (آدرس شبكه): در اين نوع پروتكل مفهومي خاص و غير قابل تكرار براي هر كامپيوتر و يا به عبارتي هر كارت شبكه وجود دارد كه نشاني يا IP خوانده مي شود. هر كامپيوتر در شبكه با اين مشخصه شناخته شده و در شبكه با ديگر IPها ارتباط برقرار مي كند. IP در حقيقت يك عدد 32 رقمي در مبناي 2 مي باشد كه براي راحتي كار آن را به 4 قسمت مساوي تقسيم كرده و هر قطعه را به مبناي 10 تبديل مي كنند, به اين ترتيب هر IP تركيب بدون فاصله اي است از 4 عدد كه بين 0 تا 255 قرار داشته و با نقطه از هم جدا مي شوند, به طور مثال: 200.102.0.25 IP واقعي و غير واقعي: در يك شبكه بزرگ كامپيوتري تمامي IPها از نوع واقعي مي باشند ولي زماني كه يك شبكه كوچك داخلي كه شايد به گونه اي به اين شبكه بزرگ خارجي اتصال دارد, مي توان از IP غيرواقعي استفاده كرد (البته روش اين استفاده و اينگونه اتصلات از اين بحث خارج مي باشد). IP غيرواقعي خود به سه كلاس متفاوت, C, B, A طبقه بندي مي شود كه اين كلاسها مربوط به تعداد كامپيوترهايي است كه در آن شبكه موجود است. عمده استفاده از IP غيرواقعي از نوع كلاس C مي باشد كه بيشترين تعداد كامپيوتر را در يك شبكه پشتيباني مي كند كه بسته به زير كلاس اين نوع, IP معمولاً به صورت زير مي باشد 192.168.0.1 ~ 192.168.0.255 Subnet Mask: نشان دهنده كلاس استفاده IP مي باشد و به گونه اي دامنه نوسان آن را مشخص مي كند. معمولاً در اينگونه شبكه ها از 255.255.255.0 استفاده مي شود. Broad Cost: دامنه انتهايي سرويسهاي IP را مشخص مي كند (معمولاً فقط در سرويسهاي لينوكس كاربرد دارد). به طور مثال 255.255.255.255 . Gateway: همانگونه كه از نام آن مشخص است (به معني دروازه) محل و يا آدرس كامپيوتري در شبكه مي باشد كه اطلاعات مورد درخواست براي سرويس مورد نظر از آن گرفته مي شود و يا به عبارتي آدرس سرور يا سرويس دهنده شبكه مي باشد (البته بيشتر در مورد سرويس دهنده اينترنت صادق مي باشد). DNS: مخفف كلمه Domain Name Server مي باشد كه در شبكه هاي اينترنت كاربرد داشته, نشان دهنده آدرس سرور تبديل كننده Domain به IP مي باشد. سرويس دهنده و سرويس گيرنده در شبكه: در يك شبكه كامپيوتري معمولاً هدف از ايجاد شبكه سرويس دهي و سرويس گيري كامپيوترها در شبكه مي باشد. به اين ترتيب كه به طور معمول در يك شبكه كوچك يا محلي يك سرويس دهنده و چندين سرويس گيرنده وجود دارند. انواع سرويسها: سرويس چاپ (Print Server): اين سرويس كه به وسيله كامپيوتر خدمتگزار در شبكه يا سرور چاپ ارائه مي شود اين اجازه را به ديگر كامپيوترهاي موجود در شبكه مي دهد كه همگي به طور اشتراكي از چاپ گر متصل به سرور چاپ استفاده كنند. سرويس فايل (File Server): اين سرويس به كليه كامپيوترهاي موجود در شبكه اين اجازه را مي دهد كه از فضاي حافظه مشترك (موجود بر روي كامپيوتر سرور) براي ذخيره اطلاعات و بازخواني آن استفاده نمايند. سرويس اينترنت (Internet Server): اين سرويس به اينترنت سرور اين اجازه را مي دهد كه سرويس اتصال و ارتباط با شبكه جهاني اينترنت در اختيار سرويس گيرندگان قرار دهند. در اين نوع سرويس سرور به عنوان يك Gateway معرفي مي شود. در اين نوع سرويس در حقيقت, سرور تنها راه اتصالي بين سرورهاي موجود در شبكه جهاني اينترنت و كامپيوترهاي موجود در شبكه مي باشد نه سرويس دهنده واقعي خدمات اينترنتي مثل FTP, HTTP يا Mail. سرويسهاي خاص: در اين نوع سرويسها, كامپيوترهاي سرويس گيرنده در شبكه قابليت اتصال و استفاده از سخت افزار خاصي را كه به سرور متصل مي باشد به دست مي آورند مانند سرويس انتخاب توان مصرفي. مديريت سرويسها در يك شبكه: در يك شبكه كه در آن سرور يا سرويس دهنده اي وجود دارد كليه امور مربوط به كنترل يا مديريت, كاربرد و استفاده و روش سرويس دهي در خود سرويس دهنده انجام مي شود. به طور مثال نحوه دستيابي يا سطح دستيابي (فقط خواندني يا خواندني نوشتني), محدوديت حجمي و يا زمان استفاده. سيستمها و روشهاي پيكربندي سرويسها: پيكربندي با اتصال مستقيم: در اين نوع پيكربندي, مدير سرويس دهنده با حضور در كنار كامپيوتر و به طور مستقيم آن را پيكربندي مي كند (يعني با استفاده مستقيم از كنسولهاي مانيتور و كيبورد و ...) پيكربندي از راه دور: الف) اتصال مستقيم از راه دور (معمولاً به وسيله مودم): در اين حالت اتصال مستقيمي از راه دور بين مدير سيستم و سرور برقرار مي شود (RAS) ب) اتصال در محيط اينترنت: در اين حالت اتصال از طريق پروتكلهاي اينترنتي و بدون اتصال مستقيم انجام مي شود. اين حالت بيشترين مورد استفاده را براي مديريت از راه دور دارد. از جمله اين پروتكلها, Tel Net, SSH و HTTP مي باشد. سرويس فايل مفهوم سرويس فايل: در اين سرويس, كامپيوترهاي روي شبكه به اطلاعات موجود بر روي كامپيوتر سرور به طور اشتراكي دسترسي پيدا مي كنند كه بر حسب نوع استفاده, پيكربندي متفاوتي از اين نوع سيستم وجود دارد. در اين سرويس قسمتي از حافظه جانبي سرور به صورت فضاي مشترك كه به وسيله هر كامپيوتر سرويس گيرنده در شبكه قابل استفاده مي باشد قرار مي گيرد. سطح دستيابي: سطح دستيابي, قسمتي از سيستم مديريت سرور مي باشد كه عمل كنترل و مديريت دستيابي به فايلها را انجام مي دهد به اين شكل كه هر سرويس گيرنده با توجه به مشخصه خود مانند (IP – Work Group – User Name.Password - ...) قابليت دسترسي در سطح خاص خود را دارد. سطح مختلف مربوط به نحوه دستيابي به فايل به صورتهاي نوشتني خواندني, فقط خواندني, فقط نوشتني, محدود مي باشد. مديريت زمان دستيابي: محدوده زمان دستيابي, كاربر را با توجه به مشخصه آن كنترل مي كند. مديريت امنيت و تداخل اطلاعات: اين نوع مديريت مربوط به سرويسهاي بانكهاي اطلاعاتي در سطح شبكه مي باشد كه وظيفه كنترل دستيابي به فايلها را براي جلوگيري از تداخل دسترسي همزمان به فايلها را بر عهده دارد. سرويس چاپ مفهوم سرويس چاپ: اين سرويس, چاپگر متصل به كامپيوتر سرور را براي استفاده كليه سيستمهاي متصل به شبكه در اختيار قرار مي دهد. اين سرويس نيز براي خود روش ها و انواع لايه هاي مديريت را داراست. توپولوژي (طرح شبكه) 1-1 شبكه هاي نظير به نظير در اين نوع شبكه ها معمولاً از هيچ نوع سخت افزار خاص به جز كارت و كابل شبكه استفاده نمي شود, حداكثر سرعت انتقال 10 MB/S و از لحاظ استفاده عملاً از دور خارج شده و فقط به عنوان نوعي كه قبلاً وجود داشته از آن صبحت مي شود. مزايا الف) ارزاني و راحتي ايجاد شبكه ب) برد قطعي بين دو نقطه 180 متر موثر ج) حساسيت كم نسبت به اختلالات مغناطيسي د) سادگي راه اندازي نرم افزاري و كنترل شبكه معايب الف) كندي شبكه ب) مناسب براي حداكثر 10 كاربر فعال در يك زمان (چون در اثر افزايش كاربران عملاً شبكه دچار فشار مجازي اطلاعات شده و از كار مي افتد) ج) پايداري پايين (چون در صورت خاموش بودن يا از كار افتادگي يكي از سيستمها, همه شبكه, مختل مي شود) د) در اين نوع شبكه قادر به استفاده از سرويسهاي ديواره آتش (Fire Wall) و مسيريابي (Rotting) سخت افزار شبكه كارت شبكه (NIC): كارت شبكه با پورت كوواكسيال (BNC) (اين پورت شباهت بسياري به پورت سيم آنتن و كابلهاي انتقال تصاوير ويديويي دارد) كابل شبكه (10 Base 2): اين نوع نامگذاري را مي توان به صورت زير تفسير كرد: عدد 10 به معناي نرخ انتقال بر اساس واحد MB/S مي باشد, عدد 2 نشان از حداكثر توان طول يكپارچه كابل مي باشد كه در اين مثال 200 متر محاسباتي است. مقاومتهاي بست دهنده: در هر شبكه نظير به نظير پس از اتصال كابلها به كارتهاي شبكه, دو انتهاي باقيمانده كابل به وسيله دو مقاومت 50 اهمي بسته مي شود تا شبكه فعال شود. هدف از ايجاد اينگونه شبكه اين گونه شبكه معمولاً در زماني استفاده مي شود كه كليه كامپيوترهاي روي شبكه حالت Client/Server دارند يعني همگي هم به يكديگر سرويس داده و هم از يكديگر سرويس مي گيرند و بار شبكه بسيار پايين مي باشد. 2-1 شبكه هاي اترنت در اين نوع شبكه از طرح يا توپولوژي هاي پيچيده تري استفاده مي شود كه در كل امكان ايجاد شبكه هاي با ابعاد بسيار بزرگ مثل شبكه جهاني اينترنت را فراهم مي آورد. سخت افزار شبكه كارت شبكه (NIC): اين كارتها با سرعتهاي 10 و 100 MB/S (گاهي فيبرهاي نوري با سرعت هاي چند گيگا بايت بر ثانيه) موجود مي باشند. كابل شبكه: كابلهاي مورد استفاده در اين نوع شبكه, زوج به هم تابيده با انواع جانبي روپوش دار و بي روپوش مي باشد. حداكثر طول كابل در اين حالت 100 متر موثر است و براي طولاني تر كردن مسير بيشتر از دو هاب يا سوئيچ نمي توان در امتداد هم استفاده كرد. هاب: معمولاً به عنوان مركز اتصال در شبكه شناخته مي شود. عملكرد هاب اتصال چندين NIC از طريق كابل اتصال مي باشد به اين صورت كه هاب عمل تكرار يا به عبارت ديگر عمل كپي برداري از بسته هاي اطلاعاتي شبكه ارسال شده از هر كامپيوتر متصل و ارسال مجدد آن به تمامي كامپيوترهاي متصل به خود را انجام مي دهد به صورتيكه اگر بسته اطلاعاتي از طريق يك كامپيوتر متصل به هاب به طرف شبكه فرستاده شده باشد هاب كپي از آن بسته را براي تمامي كامپيوترهاي متصل به شبكه ارسال مي كند (حتي براي خود كامپيوتر ارسال كننده بسته). هاب سوئيچ: همان عمل هاب را انجام مي دهد با اين تفاوت كه عمل مسير گرداني (ارسال بسته هاي اطلاعاتي به مقصد بدون تكرار براي همه كامپيوترهاي متصل به هاب سوئيچ) را در سطح پايين و فقط براي بسته هاي اطلاعاتي با ارسال پيوسته انجام مي دهد. سوئيچ: همان عمل هاب سوئيچ را انجام مي دهد با اين تفاوت كه سطح كار را كامل كرده و تمامي بسته هاي اطلاعاتي را پس از مسيريابي به كامپيوتر مورد نظر مي فرستد. پل (Bridge): در حقيقت نقطه ايجاد پيوند دو سگمنت مي باشد به اين صورت كه بسته هاي ارسالي به آن بررسي مي شوند كه آيا مقصد آنها سگمنت فرستنده بسته مي باشد يا ديگر سگمنت مقابل و در صورتي كه مبدا و مقصد بسته اطلاعاتي يك سگمنت باشد, بسته اطلاعاتي به سگمنت ديگر ارسال نخواهد شد. مسيرياب (Router): در شبكه هاي بزرگ اترنت عملاً به علت تعدد مسيرها بين دو نقطه كه بسته اطلاعاتي بين آنها ارسال و دريافت مي شود به سخت افزاري احتياج مي باشد كه بتواند عمل مسيريابي و انتخاب بهترين مسير را براي هر بسته اطلاعاتي انجام دهد. در چنين حالتي بسته هاي اطلاعاتي بين مسيريابهاي مختلف جابجا شده تا به مسيريابي برسد كه به سگمنتي كه كامپيوتر مورد نظر در آن مي باشد برسد. در ساختمان اصلي چنين مسيريابهايي معمولاً به علت فشار پردازشي بالا از PC Control استفاده مي شود به اين معني كه يك روتر را مي توان به يك كامپيوتر تشبيه كرد به اين صورت كه روتر يك كامپيوتر با حداقل دو كارت شبكه مي باشد كه با توجه به الگوريتمها و پروتكلهاي مختلف كار مسيريابي را انجام مي دهند. سخت افزارهاي ديگري نيز در اين نوع شبكه مورد استفاده قرار مي گيرند كه در اين پروژه مورد استفاده اي ندارد. لينوكس چيست؟ اين روزها مخصوصاً از حدود يك سال پيش در كنار نام سيستم عاملهاي معروف و پركاربرد شركت مايكروسافت نام سيستمهاي مبتني بر GNU يا كد باز كه تحت ليسانس GPL فعاليت مي كنند به گوش مي رسد كه عموماً به عنوان قدرتهاي آينده شبكه هاي كامپيوتري نيز معرفي مي شوند. GNU: اين اصطلاح نشانگر گروهي از برنامه نويسان مي باشد كه قوانين خاصي را جهت برنامه نويسي و حق كپي رايت ايجاد كرده اند به اين شكل كه هر برنامه در ابتدا مجاني بوده و كد برنامه نيز به همراه برنامه عرضه مي شود ولي كاربردهاي جانبي و مسائل پشتيباني مي توانند از حقوق كپي رايت و خدمات برخوردار باشند. اطلاعات بيشتر در اين زمينه در سايت www.gnu.org به دست مي آيد. در گستره چنين نرم افزارهايي سيستم عامل هاي مختلفي نيز ايجاد شدند كه به علت سيستم كد باز و قابليت رشد و عيب يابي به وسيله هر شخص, سازمان و گروهي و قابليت تغيير به صورت دلخواه (سفارشي) رشد بسيار سريعي داشتند و از جمله آنها FreeDBS, Linux, Lindows, Licoris كه هر كدام در گروه بندي خود به عنوان يك خانواده بزرگ از سيستم عامل هاي مختلف داراي زير شاخه هاي بسيار متعددي مي باشند. به طور مثال لينوكس, خود داراي 18 نوع فعال و پركاربرد بوده كه از جمله معروفترين آنها, Red Hat, Mandrake, Suso, Caldro مي باشند. در ميان اين سيستمها, Red Hat به علت كارآيي و پرفورمنس بالاتر و قابليت ايجاد رابط هاي گرافيكي در سطح وسيع تر, پركاربردترين اين سيستمهاست. ساختار اجرايي و كاري در لينوكس: كرنل (هسته مركزي): بخش هسته و يا همان مغز فعال سيستم عامل مي باشد كه كنترل اصلي مديريت و بخش مركزي و اجرا كننده سيستم عامل بوده و به طور عمده در كليه سيستم هاي لينوكس كاملاً يكسان مي باشد (تفاوت تنها در ورژن مي باشد). بسته هاي نرم افزاري اصلي (Main Package): اين بسته هاي نرم افزاري قابليت هاي اجرايي اصلي اين سيستم عامل را در بر مي گيرد مانند بسته هاي كنترل مديريت ورودي و خروجي كامپيوتر كه خود به اجزاي واسط خروجي نظير مانيتور, ورودي مانند كيبورد و كارت هاي شبكه و كليه ادوات ورودي و خروجي. بسته هاي كاربردي (Pro Package): اين نوع بسته هاي نرم افزاري معمولاً قابليت هاي ويژه اي را به بسته هاي نرم افزاري اصلي مي افزايد به طور مثال بسته XFree86 قابليت ايجاد رابط گرافيكي هوشمندي را براي ايجاد محيط گرافيكي واسط كاربر و سيستم عامل به بسته نرم افزاري مديريت كنترل ورودي و خروجي مي افزايد. بسته هاي نرم افزاري اضافي (Add Package): اين بسته هاي نرم افزاري به عنوان بسته هاي برنامه هاي كاربردي بر روي اين سيستم عامل نصب و اجرا مي شود. نصب سيستم عامل لينوكس (Red Hat 8.0): نصب اين سيستم عامل به وسيله سه عدد CD انجام مي شود كه CD اول, Bootable مي باشد (قابليت راه اندازي سيستم از روي CD). در مراحل نصب, مراحل زير را از نظر ايجاد شبكه بايد در نظر بگيريم: در هنگام انتخاب بسته هاي نرم افزاري مورد نظر بايد بسته هاي نرم افزاري SMB Server و SMB Client و SWAT كه زيرشاخه اي از Windows File System Service مي باشد حتماً انتخاب شوند (اين بسته هاي نرم افزاري را مي توان بعد از نصب سيستم عامل نيز افزود). در مرحله آخر پيكر بندي لينوكس كه در مورد كارت شبكه متصل به سيستم پارامترهاي لازم درخواست مي شود, دو حالت وجود دارد: الف) مي توان پارامترهاي مورد نظر را همان ابتدا و در هنگام نصب در سيستم وارد كرد. ب) راه ديگر تنظيم اين پارامترها پس از نصب كامل سيستم مي باشد (كه البته مورد نظر در اين پروژه بعد از نصب مي باشد). سرويسهاي اجرا شونده: در هر سيستم عامل لينوكس كه در حال اجرا مي باشد, سرويسهاي خاصي مي توانند اجرا شوند كه كنترل قسمتهاي مختلفي را به دست گيرند و يا سرويس سرور را فعال كنند (اجرا و يا توقف اين نوع سرويسها اختلالي در كاركرد خود سرور ايجاد نمي كند و تنها مربوط به سرويسهاي خارجي مي باشد "شبكه"). سرويسهاي لازم براي ايجاد ابزار لازم جهت سرويس فايل و چاپ به وسيله لينوكس كه سرويس گيرنده هاي ويندوز را پشتيباني كند, سرويس SMB يا سامبا سرور مي باشد. البته سرويسهاي ديگري نيز در كنار اين سرويس بايد فعال باشند كه به عنوان نوعي پيش نياز براي اين سرويس مطرح مي شوند مانند Network, IPTable, SWAT و ... كه معمولاً به صورت پيش فرض سيستم عامل Red Hat همگي فعال مي باشند. كار با واسط هاي گرافيكي و محيط متني: واسط متني (Shell): در محيط لينوكس, دو نوع واسط كاربري براي اپراتور وجود دارد كه اولين آن محيط متني يا نوشتاري مي باشد. اين محيط شباهت بسياري به محيط MS Dos ميكروسافت داشته با اين تفاوت كه دستورات مختلف يا متفاوتي را مي پذيرد. اين واسط متني خود انواع مختلفي دارد كه مي توان هر نوع را با نصب بسته نرم افزاري مربوطه, اضافه كرد (هر نوع مي تواند تفاوتي در ساختار دستورات داشته باشد). معروفترين آنها واسط متني Bash مي باشد كه قديمي ترين و پركاربردترين آنها نيز هست (پيش فرض خود سيستم عامل). دستورات اين واسط هاي متني شباهت زيادي به دستورات واسط متني در يونيكس دارد كه به عنوان پيشكسوت لينوكس محسوب مي شود. واسط گرافيكي: واسط هاي گرافيكي در لينوكس به صورت يك بسته نرم افزاري اجرا مي شوند و محيط رابط گرافيكي را ايجاد مي كنند و به طور كلي متفاوت از واسط گرافيكي محيط ويندوز مي باشند كه به عنوان بخشي تفكيك ناپذير از هسته سيستم عامل مي باشد. اين تفاوت, تواناييهاي ويژه اي را براي لينوكس به همراه داشته كه رشد محيط GUI را در آن سريعتر و راحت تر كرده است. به همين علت است كه ما در لينوكس با چندين واسط گرافيكي كه كاملاً متفاوت مي باشند, برخورد مي كنيم كه دو نوع اصلي و پركاربرد آنها را Gnome و Kde مي باشد و در سطح بعدي شايد Windows Maker. اين واسط ها محيط گرافيكي را پايه گذاري مي كنند كه اين اجازه را مي دهد كه برنامه هايي با محيط GUI به واسطه اين كنسولها اجرا شوند. راه اندازي عملي شبكه و سرويس فايل و چاپ در لينوكس پيش فرض: سيستم عامل لينوكس همراه با يك عدد كارت شبكه به طور كامل بر روي يك كامپيوتر به عنوان سرور شبكه نصب شده است. در اين حالت سيستم را روشن كرده و در هنگام ورود به سيستم (Log in) نام مديريت سيستم را برمي گزينيم Root): همان User Name و Password مربوط به مدير سيستم مي باشد كه در هنگام نصب سيستم عامل به عنوان روت پسوورد به سيستم وارد شده است), از كليد Session براي انتخاب گزينه Gnome (واسط كاربر گرافيكي) استفاده مي كنيم. پس از بالا آمدن كامل محيط گرافيكي, سه مرحله را در جهت راه اندازي سرويس شبكه انجام مي دهيم: بررسي بسته هاي نرم افزاري مورد نياز براي راه اندازي سرويس: براي راه اندازي اين سرويس دو نوع كلي بسته هاي نرم افزاري لازم مي باشد: الف) بسته هاي نرم افزاري لازم جهت ايجاد شبكه: اين بسته هاي نرم افزاري هميشه به عنوان بسته هاي پيش فرض و معمولاً غير قابل حذف در سيستم وجود دارند و نيازي به بررسي آنها نيست و فقط يكي از آنها كه ايجاد كننده محيط واسط گرافيكي براي پيكر بندي شبكه مي باشد به نام Network Device Control به عنوان پيش فرض در محيط واسط گرافيكي Gnome قرار دارد. ب) بسته هاي نرم افزاري جهت راه اندازي سرويس فايل و چاپ: براي اين سرويس سه بسته نرم افزاري مورد نياز مي باشد با نام 1) Samba SMB Server: راه انداز اصلي سرويس فايل و چاپ. 2) Samba - Client : قابليت سرويس گيري از سرويس SMB را براي خود سرور ايجاد مي كند. 3) SWAT: به عنوان نوعي Plug in, كار ايجاد محيط گرافيكي با قابليت مديريت از راه دور را براي سرور ايجاد مي كند. براي افزودن اين بسته هاي نرم افزاري مراحل زير را به اين ترتيب انجام مي دهيم: Start Application à System Setting à Packages و سپس گزينه Windows File server كه شامل دو پكيج SMB Client و SMB Server مي باشد را انتخاب كرده و سپس دكمه Update را كليك مي كنيم. لينوكس در اين حالت به طور اتوماتيك, CDهاي لازم جهت نصب بسته هاي نرم افزاري را درخواست مي كند. براي نصب SWAT به طور دستي عمل مي كنيم, به اين صورت كه CD شماره 3 را درون CD ROOM قرار داده و در فهرست RedHatRPMS, فايل samba-swat-2.2.5-10.i386.rpm را پيدا كرده و روي آن دابل كليك مي كنيم. پنجره جديدي ظاهر مي شود كه با زدن دكمه Continue بسته نرم افزاري به طور كامل نصب مي شود. 2- پيكربندي شبكه: مراحل زير را به ترتيب طي مي كنيم: الف) در محيط گرافيكي Gnome (Desktop) به ترتيب Start Application à System Tools à Network Device Control در اين منو, كليه سخت افزارهاي موجود براي ايجاد شبكه به چشم مي خورند كه سخت افزار مورد نظر در اين حالت, كارت شبكه مي باشد كه در اين منو با eth0 نمايش داده شده است. براي فعال يا غيرفعال كردن اين رابط شبكه, گزينه هاي Active و Deactive در سمت راست منو وجود دارند ولي قبل از فعال كردن آن بايد پارامترهاي آن را تعيين كنيم كه به اين منظور رابط شبكه را انتخاب كرده تا آبي رنگ شود, سپس گزينه Configure را جهت پيكربندي اين كارت شبكه انتخاب مي كنيم. eth0 à Configure در اين منو گزينه eth0 را انتخاب كرده تا آبي رنگ شود و بعد از آن, گزينه Edit را انتخاب مي كنيم. eth0 à Edit در منوي جديد باز شده, كليه تنظيمات مربوط به اين رابط شبكه موجود مي باشد كه به ترتيب از بالا به پايين بررسي مي شود (كليه مواردي كه زير آنها خط كشيده شده است, موارد انتخابي براي پيكربندي مي باشند). - نام واسط شبكه Nickname: eth0 - در صورت انتخاب اين گزينه, كارت شبكه با بالا آمدن سيستم عامل, فعال مي شود. Active Devise When Computer Start: - براي حالت چند كاربره (براي سرويس ما مهم نيست): Allow All User To Enable And Disable The Device - براي حالتي است كه در شبكه سرورهاي DHCP وجود دارند كه خود سيستم IP مناسب را از آنها دريافت مي كند: Automatic … . . - مربوط به گزينه قبل مي باشد: Host Name Option. - پارامترها به صورت دستي تنظيم مي شود: Static … . . - آدرس IP از نوع غيرواقعي از كلاس C: Address: 192.168.1.1 - وابسته به كلاس IP: Subnet Mask: 255.255.255.0 - براي راه اندازي اين سرويس مهم نمي باشد: Default Gateway: پس از انتخاب اين گزينه ها, گزينه OK را انتخاب كرده تا اين تغييرات ذخيره گردند و سپس گزينه Apply در منوي زيري و در نهايت گزينه Close را انتخاب مي كنيم. OK à Apply à Close در اين حالت پيكر بندي شبكه به پايان رسيده و براي تاثير پذيري كامل اين تنظيمات بهتر است يك بار سيستم را خاموش و روشن كنيم. 3- پيكربندي و اجراي برنامه سرور فايل: در مورد سرويس فايل و چاپ, عمليات پيكربندي به وسيله يك واسط گرافيكي تحت وب كه خود ايجاد شده از سرويس ديگري به نام SWAT مي باشد, انجام مي شود. براي فعال كردن سرويس SWAT و سرويس مركزي فايل و چاپ مراحل زير انجام مي گيرد: Start Application à Server Setting à Service à SMB à à à SWT à à با اين كار ديگر احتياجي به تنظيم دستي فايل SMB.Conf نمي باشد و اين واسط گرافيكي آن تغييرات را در فايل مورد نظر ايجاد مي كند. پس از انجام اين مراحل, سرويسهاي لازم در حال اجرا مي باشند و نوبت به پيكربندي سيستم مي رسد. مراحل زير را به ترتيب انجام مي دهيم: Start Application à Extras Server Setting à Samba Configuration پس از انجام مراحل بالا, مرورگر صفحات اينترنت, صفحه اي را باز كرده كه منوي جديدي روي آن ايجاد مي شود. در اين حالت, سرويس, نام و رمز مديريت سيستم را درخواست مي كند. با وارد كردن نام و رمز مديريت وارد منوي اصلي مي شويم. اين نوع سيستم گرافيكي پيكربندي, قابليت مديريت از راه دور را نيز ايجاد مي كند به اين ترتيب كه روي هر كامپيوتر شبكه اگر آدرس دومين سرور مورد نظر يا IP هاستينگ سرور به همراه پورت مورد نظر وارد شود, اين سيستم مديريتي فعال خواهد شد. Url مورد نظر به صورت زير است: http://127.0.0.1:901 كه به جاي IP مورد نظر مي توان دومين Local Host را نيز استفاده كرد (البته قابليت تغيير اين IP و دومين نيز وجود دارد كه در يكي از قسمتهاي پيكربندي كارت شبكه مي باشد). پس از ورود به صفحه پيكربندي با 7 كليد اصلي در بالاي صفحه روبرو مي شويم. گزينه اول: Home در هنگام ورود نيز به عنوان صفحه اول به نمايش درمي آيد. اين صفحه شامل كليه راهنماييهاي لازم و طبقه بندي شده براي پيكربندي سرور SMB مي باشد كه با فرمت HTML در اختيار كاربر قرار مي گيرد. گزينه دوم: Globals (تنظيمات كلي) در بالاي صفحه 3 گزينه مربوط به ذخيره تغييرات, بازگشت به حالت اول و نمايش پيشرفته وجود دارد. ذخيره تغييرات (Commit Change): عمل ذخيره تغييرات جديد را بر روي فايل SMB.Conf انجام مي دهد. بازگشت به حالت اول (Reset Value): كليه گزينه ها را به حالت قبل از تغييرات برمي گرداند (نه حالت پيش فرض). نمايش پيشرفته (Advanced Configure): اين گزينه قابليتهاي كامل و تمامي جزئيات قابل تنظيم براي قسمت اصلي را به نمايش مي گذارد. در پايين اين سه گزينه, پنج بخش اصلي وجود دارد كه به ترتيب: Base option - (گروه كاري): در شبكه هاي ويندوز براي گروه بندي و ايجاد ساختار درختي در شبكه ها مورد استفاده قرار مي گيرد و مي توان هر نام دلخواهي را به آن نسبت داد. Work Group - نام سرويس دهنده SMB بر روي شبكه مي باشد كه به طور پيش فرض با DNS سرور, يكي مي باشد و به طور كلي هر نامي را مي توان به آن نسبت داد. Net Bios Name - نام و يا رشته اي كه نشانگر سرور در شبكه مي باشد و مي توان نام دلخواهي به آن نسبت داد. اين نام در هنگام پرينت براي نشان دادن سرور پرينت در صفحه چاپ شده و مشخص كردن آن به عنوان سرور استفاده مي شود. براي مثال مي توان از نام Evaz University استفاده كرد. البته به طور پيش فرض Samba%V قرار داده شده است. Server String - ابزار و يا وسيله اتصال به شبكه را مشخص مي كند كه به چند طريق مي توان آن را نشان داد: 1) نام وسيله اتصال به طور مثال eth0 2) IP Address وسيله و در كنار آن محدوده تغييرات آن مثل 192.168.1.1/50 و يا با نوشتن محدوده تغييرات كامل مثل 192.168.1.1/255.255.255.0 Interfaces Security Options اين بخش محدوده دستيابي را مشخص مي كند. - روش مديريت دستيابي را مشخص مي كند و به طور كلي داراي 4 گزينه مي باشد: 1) Share: براي سيستمهايي كه مي خواهند بدون رمز و نام ورودي از سرويس استفاده كنند. 2) User: معمولاً در حالتي استفاده مي شود كه رمز و نام ورود ماشين سرور گيرنده با ماشين سرويس دهنده يكي باشد. در اين حالت براي دسترسي به سرويس, داشتن رمز و نام ورودي, الزامي است. 3) Server: اين حالت به طور كلي به عنوان زيرمجموعه اي از حالت يوزر به حساب مي آيد. در اين حالت سرور ابتدا سعي مي كند با پاس تقاضاي سرويس گيرنده به SMB Server ديگر, رمز و نام ورودي را به دست آورد و اگر اين كار ممكن نبود يا سرور ديگري نيز در شبكه موجود نبود, به همان حالت يوزر بازمي گردد. 4) Domain: اين حالت فقط در زماني قابليت انتخاب را دارد كه Samba ASWD (قسمتي از بسته نرم افزاري سامبا) كه براي اضافه كردن سرور به ليست دومين هاي سرويس دهنده ويندوز NT فعال شده باشند و در اين حالت Samba Server با مراجعه به سرور NT رمز و نام ورودي مورد نظر را دريافت مي كند. Security - به علت پيچيدگي اين گزينه از جزئيات صرف نظر مي شود. Encrypt Pass - به علت پيچيدگي اين گزينه از جزئيات صرف نظر مي شود. Up Encrypted - به علت پيچيدگي اين گزينه از جزئيات صرف نظر مي شود. Unic Pass Sync - نامي است كه براي تمام كامپيوترهاي موجود در شبكه به عنوان نام ورودي قابل استفاده مي باشد ولي قابليت استفاده از سرويس چاپ را از آنها مي گيرد و در حقيقت آنها به طور كامل وارد سرور نمي شوند. نام معمول براي اينگونه نام ورودي, ftp مي باشد و اگر مدير سيستم مي خواهد حق چاپ را از ميهمان وارد شونده به سيستم بگيرد, استفاده از نام ورودي No body الزامي است. Guest Account - محدود كردن استفاده ماشين هاي مختلف در شبكه. اين گزينه براي ايجاد محدوديت دستيابي به وسيله كامپيوترهاي ديگر با توجه به نام و آدرس آنها مي باشد. به طور مثال مي توان از محدوده IP خاص استفاده كرد مانند 192.168.1.0/255.255.255.0 كه در اين حالت كليه سيستمها در محدوده اين IP مي باشند, قادر به استفاده از سرويس مي باشند. Host Allowed - بر خلاف Host Allowed عمل كرده و تمامي كامپيوترهايي كه نمي توانند به سرويس دسترسي داشته باشند را مشخص مي كند. Host Deny Login Options - حداكثر كساني كه مي توانند در يك زمان از سرويس استفاده كنند را مشخص مي كند كه به طور پيش فرض صفر مي باشد يعني بدون محدوديت. Log Level - حداكثر اندازه فايل Log را مشخص مي كند كه تا چه اندازه مي تواند رشد كند و صفر به معني نامحدود است و پيش فرض 5000 مي باشد. Max Log Size Browse Options - در حقيقت مشخص كننده سطح سرويس گيرندگان مرتبط با سرور مي باشد كه به صورت جستجو كنندگان اصلي در گروه كاري فعاليت مي كنند. پيش فرض در اين حالت, 20 مي باشد. OS Level - داراي سه حالت مي باشد. اين گزينه مربوط به فعال كردن قسمتي از سرور سامبا مي باشد كه اگر سرويس داخلي NMBD فعال بوده و جستجو كننده اصلي انتخاب شده براي گروه كاري NMBD قرار گرفته باشد, به كار مي آيد. به طور معمول گزينه مورد انتخاب Auto است. Preferred Master - اين گزينه به سرويس NMBD, اين اجازه را مي دهد كه به عنوان جستجوكننده اصلي در شبكه محلي فعال شود و پيش فرض آن Yes يا فعال مي باشد. Local Master - در اين گزينه به سرويس NMBD اجازه داده مي شود كه سرويس ايجاد ليست درختي را در شبكه بزرگ جهاني ايجاد كند. گزينه پيش فرض Auto مي باشد. Domain Master Wins Options - در صورت وجود سرور Wins در شبكه, IP Address آن و يا دومين آن در اين محل قرار مي گيرد و در حالت پيش فرض خالي مي باشد. Wins Server - براي زماني كه فقط يك كامپيوتر سرويس گيرنده در شبكه قرار دارد مي توان اين سرويس را فعال كرد. در اين حالت NMBD Service در سامبا به عنوان Wins فعال مي شود. Wins Support پس از پر كردن كليه گزينه هاي مورد لزوم, گزينه Commit Change را كليك كرده تا تغييرات, ثبت شوند. در اين صفحه اصلي, دو Option ديگر نيز به نامهاي Tuning Option و Print Option وجود دارند كه در سرورهاي مختلف با توجه به ساختار كلي لينوكس مي توانند وجود داشته يا نداشته باشند ولي در حالت وجود اين گزينه ها, لازم به هيچگونه تغييري در آنها نمي باشد. گزينه سوم: Shares (منوي ايجاد پوشه هاي اشتراكي) در اين منو نيز با سه گزينه اصلي Chose Share, Delete Share و Create Share روبرو مي شويم. Chose Share: براي انتخاب سرويس Shareي كه قبلاً ايجاد شده مورد استفاده قرار مي گيرد. Delete Share: براي پاك كردن سرويسي كه قبلاً ايجاد شده به كار مي رود. Create Share: براي ايجاد سرويس جديد به كار مي رود. براي شروع, نامي را براي سرويس خود انتخاب كرده و گزينه Create را مي زنيم. پس از اين كار دريچه ديگري در زير دريچه اول ايجاد شده كه داراي قسمتهاي اصلي: Base Option - نامي كه از اين سرويس ايجاد شده در كامپيوتر سرويس گيرنده نمايش داده مي شود. Comment - فهرست و مكان پوشه اي است در حافظه جانبي سرور كه با اين سرويس در اختيار ديگران قرار مي گيرد. Path Security Option - قبلاً در قسمت Global توضيح داده شده است. Guest Account - مشخص مي كند كه آيا سرويس گيرندگان قادر به ارسال و يا نوشتن اطلاعات بر روي اين سرويس مي باشند يا خير. Read Only - مشخص مي كند كه آيا سرويس ميهمان يا ورود بدون رمز فعال باشد يا خير. Guest OK - قبلاً در قسمت Global توضيح داده شده است. Hosts Allow - قبلاً در قسمت Global توضيح داده شده است. Hosts Deny Browse Option - مشخص مي كند كه آيا سرويس گيرندگان در فهرست Share شده خود اين سرويس را مشاهده كرده و بتوانند در ساختار درختي آن حركت كنند يا خير. Browseable Miscellaneous Option - اين گزينه اين امكان را ايجاد كرده كه سرويس را به طور كامل خاموش يا روشن كنيم. Available پس از تكميل كليه گزينه ها گزينه Commit Change را كليك مي كنيم. در اين منو نيز گزينه هايي وجود داشت كه توضيح داده نشد. اكثر اين گزينه ها مربوط به تنظيمات ساختار اصلي سرور لينوكس مي باشد كه وابسته به روش نصب و پيكربندي ديگر عوامل مربوط به سيستم است و به طور پيش فرض همگي براي راه اندازي اين سرويس مناسب مي باشد. گزينه چهارم: Printers (سرويس چاپ) مانند منوي Share, در اين منو نيز سه گزينه وجود دارد كه با انتخاب نامي جديد براي سرويس چاپ و يا انتخاب يكي از پرينترهايي كه قبلاً بر روي سيستم عامل نصب شده اند به ترتيب گزينه هاي Create و يا Change را انتخاب مي كنيم. كليه منوهاي ظاهر شده كاملاً شبيه منوهاي گزينه Share مي باشند با اين تفاوت كه گزينه Printable در آنها وجود دارد كه اجازه پرينت مستقيم را به سرويس گيرندگان چاپ مي دهد. گزينه پنجم: Status (وضعيت سيستم) در اين منو, كليه وضعيتهاي در حال اجرا مشاهده مي شود. همچنين در اين منو قادر به روشن يا خاموش كردن سرويس مركزي SMBD و زيرسرويس NMBD مي باشيم كه اين كار براي ايجاد تغييرات ذخيره شده در سرور لازم مي باشد. به روز رساني اين صفحه به وسيله گزينه Refresh در دو حالت اتوماتيك زماني و دسته اي انجام مي گيرد. گزينه ششم: View (نمايش فايل پيكربندي) در اين منو, كليه خطوط لازم در SMBD.Conf كه پارامترهاي اصلي سرويس را نشان مي دهد به نمايش درآمده و براي نمايش كليه خطوط اين فايل از گزينه Full View استفاده مي شود. گزينه هفتم: Password (رمز ورود) اين منو از دو بخش اصلي Server Password Management كه براي تغيير رمز ورودي از روي خود كامپيوتر سرور استفاده مي شود و Client/Server Password Management كه براي تغيير رمز ورود و ايجاد رمز ورودي براي سرويس گيرندگان SMB استفاده مي شود. بايد توجه داشت كه پس از پيكربندي كامل بايد آن را در منوي Status يك بار به طور كامل Restart كرد تا سرويس به طور كامل راه اندازي شود. پيكربندي سيستمهاي سرويس گيرنده (Windows) بر روي كامپيوتر هاي ويندوز, Control Panel را باز كرده و بر روي Network, دابل كليك كنيد. صفحه Identification را انتخاب نموده و مطمئن مي شويم كه در قسمت Computer Name, نامي وارد شده و در قسمت Work Group نيز همان نامي وارد شده كه در SWAT وارد كرديم. به صفحه Configuration باز مي گرديم و Client For Microsoft Network را به عنوان ورود اوليه به سيستم انتخاب مي نماييم (Primary Netware Logon). همچنين بر روي File And Print Sharing كليك نموده و مطمئن مي شويم كه فعال مي باشد. بر روي كليد OK كليك نموده تا تغييرات ذخيره شوند و سپس سيستم را راه اندازي مجدد مي نماييم. پس از راه اندازي مجدد سيستم, از شما خواسته خواهد شد كه به سيستم وارد شويد (Log in) از كلمه ورود و رمز عبوري كه در SWAT معين نموديد استفاده كنيد. در صفحه كار ويندوز, بر روي Network Neighborhood كليك نماييد. در اين مرحله بايد بتوانيد كامپيوتر ويندوز و كامپيوتر لينوكس را با نامهايي كه به آنها نسبت داده ايد, ببينيد. بر روي كامپيوتر لينوكس دابل كليك كنيد تا باز شود. ممكن است رمز عبور از شما سوال شود. در اين صورت رمز عبور كاربر تعيين شده در SWAT را وارد نماييد.

نظرات شما عزیزان: